|
 Povijest Crkve
Rimski carevi | Pape | Crkveni koncili | Crkveni i suvereni Viteški Redovi
KRONOLOGIJA CRKVENE POVIJESTI (do Domovinskog rata)
30. ili 33. god. raspeće i uskrsnuće Isusa Krista;
49. god. Židovi su protjerani iz Rima jer su propovijedali Evanđelje;
62. Jakovljeva smrt, prvog episkopa Jeruzalemskog;
64. veliki požar u Rimu;
64. umire Petar;
65. ili 68. god. umire Pavao;
66-73. god. prva pobuna Židova;
70. razaranje Jeruzalema;
78. Jozef Flavije je objavio Židovske ratove;
79. erupcija vulkana Vezuv;
84. kršćani su izopćeni iz sinagoge;
90. Koncil u Jamniji;
95. Ivan je izgnan na Patmos;
110. Ignacije ide u Rim;
112. Plinije, guverner Bitnije, piše pismo Trajanu. Progonstva se više ne potiču;
133-135 .Druga židovska pobuna;
140-155.Hermas piše Pastira (vizije i moralna uputstva);
144. Marcion je izopćen zbog krivovjerja, jer je odbacivao Stari zavjet
155. Prva Apologija Justina Mučenika (druga 161.);
156-157. Montan počinje proricati;
156. Polikarp umire mučenički;
161-180. novi val progonstva pod Markom Aurelijem;
177. Lionski masakr. Ignacije i druge kršćanske vođe umiru mučenički;
178. Irenej postaje biskup Liona;
190. Nesporazumi oko datuma Uskrsa;
202. Origen izmiče progonu u Aleksandriji (umire 254.);
206. Tertulijan se pridružuje sekti montanista;
208. Irenej umire mučenički;
250. Proglas o progonima kojeg je donio Decije. Smaknut Flavija, rimski biskup;
258. Proglas o progonima kojeg donosi Valerijan. Ciprijan umire mučenički (biskup Kartage od 248.);
260. Edikit o toleranciji kojeg donosi Galienije;
268. Pavao Samosatski (biskup Antiohije od 260.) uklonjen zbog krivovjerja;
280. Grgur (prosvjetitelj) obraća armenskog kralja Tridata na vjeru;
284. Rimska imperija se reorganizira zbog uspješnog suprotstavljanja barbarskim navalama;
303. Edkit o progonima pod Dioklecijanom;
303. Antun egipatski organizira prvu koloniju samostanaca blizu Aleksandrije;
305. Konstantin se proglašava carem u Yorku;
311. Šizma Donatista (po Donatu) u Sjevernoj Africi;
312. Konstantin prihvaća kršćanske simbole kao svoje na zastavama u bitci kod Milvijskog mosta;
313. Milanski proglas: Konstantin i Licinije se usuglašavaju oko politike tolerancije;
315. Euzebije postaje biskup Cezareje;
324. Konstantin postaje jedini vladar u carevini;
325. Koncil u Nikeji osuđuje Arije;
330. Konstantin prijestolnicu seli u Carigrad;
337. Konstantin se krsti na mrtvačkoj postelji;
341. Ulfila šalje svoju misiju među Gote;
346. opat Pahomije umire u Egiptu;
361. Julijan II. Apostata postaje jedini rimski vladar (ubijen u bitci protiv Perzijanaca 363.);
364. Basilije biskup Cezareje;
371. Grgur Nazijanski i Grgur Niški pokušavaju riješiti Arijanov problem;
374. Ambrozije biskup Milanski;
381. Prvi koncil u Carigradu;
386. Ivan Zlatousti propovijeda u Antiohiji: Jeronim se naseljava u Betlehemu;
390. biskup Ambrozije ekskomunicira cara Teodosija Prvog zbog masakra u Solunu;
395. Hiponski biskup Augustin piše protiv Donatista i Pelagianaca. Objavljuje Grad Božji;
397. umire Martin Tourski;
398. Zlatoust postaje carigradski biskup;
406. vandali su okupirali Španjolsku;
410. Goti uništili Rim;
416. Koncil u Kartagi osuđuje Pelagija;
422. 31.papa Celestin I. izjavljuje da je poslao Paladija u Irsku kao prvog biskupa;
429. vandali osvajaju Sjevernu Afriku;
431. Koncil u Efezu osuđuje Nestorija. Podržana titul teotokos;
443. Burgundi osvajaju južnu Francusku i zajedno s Alemanima i Francima, dijele Francusku između sebe;
450. Huni napadaju Europu. Bitka s Burgundima. Papa pregovara s njima;
451. Kalcedonski koncil podržava Krista kao jednu osobu s dvije prirode: ovo su odbacile monofizitske crkve koje se tada odvajaju od glavne crkve;
455. vandali osvajaju Rim. Papa Leo pregovara s njima;
460. umire Patrik, irski "apostol";
469-480. Apolinar, biskup Klermonta;
496. Krsti se franački kralj Clovis;
527-565. car Justinijan: ponovno osvaja Sjevernu Afriku i Italiju od barbara;
532. Justinijan je ponovno zazidao crkvu Svete Sofije;
540. Benedikt iz Nursije objavljuje svoja samostanska pravila. Osniva samostan u Monte Cassinu;
553. Drugi koncil u Carigradu;
563. Kolumban napušta Irsku i odlazi u Gal i kasnije u Bobbio u Italiji;
597. Augustin Rimski ide u misiju poganima u Kentu u Engleskoj. Šalje ga papa Grgur I.;
632. umire Muhamed;
635. Nestorijanska misija stiže u Kinu. Aidan biskup Lindisfarne;
636. Arapi osvajaju Palestinu. Bizantinci gube bitku kod Jarmuka;
543-556. Konačna recenzija Kurana;
664. Sinod u Whitbyju: sporazum potpisan između keltske i rimske crkve;
681. Treći koncil u Carigradu: Krist ima dvije volje (protiv monoteletizma).;
711-716 Arapi osvajaju Iberijski poluotok;
716. Bonifacije ide na prvi misijski put kod Frizijaca;
726. početak ikonoklastičkih razmirica;
732. Karl Martel zaustavlja muslimansko napredovanje u bitci kod Poitjera u Francuskoj;
754. mučenička smrt Bonifacija u Friziji;
781. Alkuin postaje savjetnik Karla Velikog – karolinška renaissance;
787. Drugi Nikejski koncil: ikone podržane;
793. Vikinzi osvajaju Lindisfarne u sjevernoj Britaniji.
800. papa Leo III. kruni Karla Velikog za Svetoga rimskog cara;
843. trijumf pravoslavlja: obožavanje ikona ponovno započinje;
848. Anskar nadbiskup Bremena: evangelizacija Danske i Švedske;
849. Gotšalk osuđen zbog ekstremne predestinacije;
863-867 god. Focijska šizma: razdor između pape Mikole I. i patrijarha Focija;
863. Ćiril i Metodije odlaze na svoju Moravsku misiju: Biblija i liturgijske knjige prevedene na slovački;
865. krsti se bugarski car Boris;
871-899.Alfred, engleski kralj Wesseksa, pobjeđuje Dance i širi kršćansko učenje.
909. osnovan samostan u Clunyju: postaje središte reforme;
988. obraćenje u Rusiji: Vladimir, kijevski knez, kršten od bizantskih misionara;
966-1021. Koptsku crkvu progoni kalif El-Hakim;
1009. god. uništena crkva Svetog groba u Jeruzalemu;
1046. Sinod u Sutri: dvojica papa uklonjena, izabran Klement II;
1054. Razlaz katoličke i pravoslavne crkve;
1060-1092.Normani osvajaju muslimansku Siciliju;
1071. Turci Seldžuci pobjeđuju Bizantince u bitci kod Manzikerta;
1080. Lanfrank nadbiskup Canterburyjski;
1093. Anselmo nadbiskup Canterburyjski;
1095. papa Urban II. propovijeda Prvi križarski rat;
1098. osniva se opatija u Cîteauxu – Cistercitski red;
1099. Križari osvajaju Jeruzalem;
1116. Petar Abelard predaje u Parizu;
1118. Hugues de Payens i Geoffroy de Saint-Omer s još sedmoricom vitezova (Godfrey Bisoi, Godfrey Roval, Pagano de Mont Didier, Archibald de St. Amand, Andre ds Montbard, Fulco d’Angers, Hugues grof Champagne) zaklinju se pred jeruzalemskim patrijarhom da će, poput običnih redovnika, voditi neporočan i ponizan život bez ikakvih dobara, služeći Gospodina.
1139. bulom "Omne datum optimum" pape Inocenta II precizno utvrđena prava Templara
1157. Sentencije Petra Lombarda (teološke rasprave);
1174. kanonizacija Tomasa à Becketa. Petar Valdo osniva valdenze;
1187. Saladin osvaja Jeruzalem;
1198. Inocentije III. postaje papa;
1204. Četvrti križarski rat: krstaši razorili Carigrad;
1209. početak franjevaca. Križarski rat protiv katara;
1215. četvrti Lateranski koncil;
1216. osnovani dominikanci;
1228. zahvaljujući pregovorima Fridrika II., Jeruzalem je povraćen;
1232. Grgur IX. osniva papsku inkviziciju;
1237. Kijevsku Rusiju okupiraju mongolski Tatari;
1255. Toma Akvinski predaje u Parizu.
1281-1294. Otomanska imperija;
1295. obraćenje Mongola u islam. Uništenje nestorijanske crkve. Preživjeli u Kurdistanu;
1302. Bonifacije VIII., u svojoj enciklici Unam Sanctam, objavljuje univerzalnu Papinu jurisdikciju kao i superiornost duhovne moći nad svjetskom;
1305. početak Papinog izgnanstva u Avignonu;
1314. Klement V je bulom „Vox in excelso“ ukinuo templarski red
1324. Marcel iz Padove piše Defensor Pacis: crkvom treba vladati glavni Koncil, a crkveno vlasništvo mora biti zavisno od države;
1327. William Occamski kritizira filozofiju realizma (platonizma) i piše polemike protiv papstva;
1340. Sergej od Radonježa osniva samostan Svete trojice pored Moskve;
1348-1349.'crna smrt' (kuga) desetkuje stanovništvo Europe;
1361. umire Johann Tauler, sljedbenik Majstera Ekharta;
1374. Gerhard Grut osniva svoj red Bratstvo običnoga života;
1375-1382.Wycliffe napada bogatstvo svećenika, monaštvo i autoritet pape;
1389. bitka na Kosovu polju: početak Turske dominacije Balkanom;
1414. Jan Hus piše De Ecclesia: traži reformu crkve suglasno Wycliffovim idejama;
1418. pojavljuje se Imitatio Christi Tome Kempijskog;
1453. pad Carigrada;
1479. ustanovljenje Panske inkvizicije uz Papino odobrenje;
1492. Muslimani i Židovi izbačeni iz Španjolske;
1498. Savonarola spaljen u Firenci;
1503. sukob u Rusiji između dvije samostanske struje: posjednika i neposjednika;
1506. postavljen kamen temeljac katedrali Svetog Petra u Rimu;
1509. god. Erasmo napada pokvarenost crkve;
1510. Martin Luther posjećuje Rim;
1517. Luther objesio 95 Teza o trgovanju oprostima na vrata dvorske crkve u Wittenbergu.
Cortez napada Asteško carstvo u Meksiku;
1519. u Leipzigu Luther i Eck raspravljaju: Luther odbacuje bezgrešnost pape i glavnog koncila. Zwingili počinje propovijedati u Zürichu;
1521. papa ekskomunicira Luthera. Sabor u Wormsu: Luther govori pred Karlom V.;
1522. Ignacije Loyola piše knjigu Duhovne vježbe;
1524-1525.Njemački seljački ustanak;
1525. anabaptista Tomas Müntzer pogubljen nakon poraza seljaka. U Kölnu i Wormsu tiskan prijevod Novog zavjeta Williama Tyndalea;
1536. Calvin objavljuje Osnove kršćanske religije;
1545-1563. Tridentski koncil;
1549. prvi Molitvenik i Trebnik u Engleskoj;
1552. drugi Molitvenik i Trebnik u Engleskoj;
1553-1558.katolička reakcija u Engleskoj za vrijeme Mary Tudor;
1553. Serveto spaljen kao krivovjerac u Ženevi;
1555. Augsburški mir: vjera vladara određuje vjeru oblasti. Biskupi Latimer i Ridley (reformisti) spaljeni u Oxfordu;
1556. Cranmer (reformist) spaljen u Oxfordu;
1577. formula o Slozi: definirana luteranska Načela vjere;
1589. ruska crkva postaje patrijarhat;
1598. Nanteski proglas: francuskim protestantima zajamčena sloboda;
1611. objavljen prijevod Biblije kralja Jamesa;
1618. Sinod u Dortu osudio armenijansku doktrinu;
1620. brod Mayflower (Majski cvijet) plovi iz Holandije i Engleske za Ameriku;
1629. patrijarh Kiril Lukarski objavljuje svoje kalvinističko Načelo vjere;
1642. Koncil u Iasi osuđuje Lukarsku vjeroispovijed i potvrđuje rad Petra Mogile, metropolita kijevskog;
1647. George Fox osniva Kvekerski pokret;
1648. Westfalskim mirom završava se Tridesetogodišnji rat;
1649-1659. Engleska Republika (Commonwealth) za vrijeme Olivera Cromwella;
1654. Pascal se obratio;
1656-1657.Isusovci kritiziraju Pascalovu knjigu Lettres Provinciales;
1660. povratak Charlesa II. na prijestolje i anglikanske crkve kao državne crkve;
1666-1667. Šizma starovjeraca u Rusiji;
1672. Dositejeva vjeroispovijed potvrđena na Jeruzalemskom koncilu;
1675. Spener piše Pia Desideria, jedan od prvih radova o pokretu pijetista;
1678. John Bunyan piše Put kršćanina;
1683. Turci odbačeni nakon druge opsade Beča;
1685. Luj XIV. ukida Nanteski proglas. Masovno izbjeglištvo francuskih protestanata;
1688. katolik James II. zbačen s trona i Vilim Oranski postaje kralj Engleske;
1709-1710. Luj XIV. uništava središte Jansenista u Port Royalu blizu Pariza;
1721. Petar Veliki ukida Moskovski patrijarhat i crkvu dovodi pod državnu kontrolu (Sveti sinod);
1722. grof Zinzendorf osniva pijetističku zajednicu u Herrenhutu u Saksoniji;
1723-1750 Johann Sebastian Bach u Leipzigu;
1726. počinje Veliko probuđenje u Sjevernoj Americi;
1727. obraćenje Jonathana Edwardsa, vodećeg kalvinističkog teologa;
1734. Voltaire piše Lettres Philosophiques;
1736. biskup Butler piše Analogije religije;
1738. obraćenje Johna Wesleyja;
1740. George Whitefield propovijeda u Sjevernoj Americi;
1742. prvo izvođenje Hendlovog Mesije;
1762. Rousseau piše Emile: manifest sentimentalnog deizma. Pajsije piše Povijest bugarskih careva i svetaca;
1783. god. Američka nezavisnost;
1785. Kant objavljuje svoja najvažnija filozofska djela;
1792. osnovano Baptističko misionarsko društvo u Engleskoj;
1793-1794. Francuska revolucija: vladavina Terora i dekristijanizacija Francuske.;
1800. skupovi u naseljima zapadno od Apalači planina najavljuju Drugo veliko probuđenje američkog ponovno dolazećeg protestantizma;
1807. zabranjuje se trgovina robljem u Engleskoj;
1807-1821.Hegel objavljuje svoja najvažnija filozofska djela;
1821. Grci ustaju protiv Turaka: smaknuće Grgura, jeruzalemskog patrijarha;
1827. osnivanje pokreta Bratstva;
1832. srpska pravoslavna crkva postaje autonomna;
1835. Štraus objavljuje knjigu Život Isusov;
1843. Kierkegaard objavljuje na danskom svoje djelo Ili-ili, egzistencijalistički pogled na kršćanstvo;
1852. osnivanje Svetog sinoda u Grčkoj: Grčka crkva postaje autokefalna;
1854. dogma Djevica Marija i Bezgrešno začeće;
1859. Charles Darwin piše Porijeklo vrsta;
1865. osnovana Kineska unutrašnja misija;
1866. Onken osniva prvu Baptističku kapelicu u Hamburgu;
1869-1870.Prvi Vatikanski koncil: dogma o Papinoj nepogrešivosti;
1870. carigradski patrijarh osniva Bugarski egzarhat;
1870-1880.Ritschl objavljuje svoja najznačajnija djela;
1878. osnovana Vojska spasa;
1879. srpska crkva ponovno postaje autokefalna;
1907. Papina enciklika Pascendi osuđuje modernizam;
1914. Skupštine Božje: udruženje pentekostnih crkava Sjeverne Amerike;
1914-1918. Prvi svjetski rat;
1919. Karl Bart piše svoje Komentare poslanice Rimljanima;
1924. završetak Otomanske imperije i kalifata;
1927. Brunner objavljuje knjigu Posrednik. Odvaja se od Barta;
1934. osniva se Ispovjedna crkva u nacističkoj Njemačkoj (kao reakcija nacistički orijentiranim crkvama);
1937. albanska pravoslavna crkva postaje autokefalna;
1939-1945.Drugi svjetski rat;
1949. Billy Graham počinje svoja evangelistička putovanja;
1950. katolička dogma: Marijino Uzašašće;
1953. carigradski patrijarh priznaje bugarsku pravoslavnu crkvu;
1958-1964. Antireligiozna kampanja u SSSR-u za vrijeme Hruščova;
1962-1965. Drugi Vatikanski koncil;
1966. početak pojavljivanja pentekostalnog i karizmatskog pokreta u glavnim protestantskim i katoličkim crkvama;
1968. Papina enciklika: Humanae vitae: ponovno ponavlja stav katoličke crkve o umjetnoj kontroli začeća. Disidenti u katoličkim krugovima;
1989-1990. pad komunizma: kršćani igraju istaknutu ulogu u demonstracijama;
1989. kršćansko proslavljanje Božića u svim zemljama Istočnog bloka;
1991. odnosi katoličke i pravoslavnih crkava pogoršani zbog nadmetanja u Istočnoj Europi.
Rimski carevi | Pape | Crkveni koncili | Crkveni i suvereni Viteški Redovi
|
